Khi nhắc đến công nghệ blockchain, chúng ta thường nghe đến việc bảo mật dữ liệu và không gian lưu trữ phân tán. Tuy nhiên, một khía cạnh khác của công nghệ này lại ít được thảo luận: khả năng can thiệp vào kết quả của quá trình "đào" khối (block) - tức là việc lựa chọn khối nào sẽ được thêm vào chuỗi blockchain tiếp theo. Việc này đôi khi được so sánh với trò chơi "wheel of fortune" hay "roulette" trong các sòng bạc.
Điều đáng nói là, trong thực tế, cơ chế lựa chọn này hoàn toàn có thể bị thao túng nếu ai đó sở hữu đủ nhiều tài nguyên tính toán. Điều này làm dấy lên lo ngại về sự công bằng của hệ thống blockchain.
Cơ chế lựa chọn này, thường gọi là "proof of work" (chứng minh công việc), yêu cầu người "đào" phải giải một bài toán khó để chứng minh họ đã tiêu tốn một lượng thời gian và năng lượng đáng kể. Nhưng nếu một nhóm người hợp lực lại, họ có thể kiểm soát hơn 50% năng lực tính toán của toàn bộ mạng lưới - điều này gọi là "51% attack".
Khi đó, họ có quyền kiểm soát quá trình "đào" và có thể thao túng việc thêm các khối vào chuỗi blockchain. Họ có thể tạo ra các giao dịch giả mạo, làm giả các giao dịch đã xảy ra hoặc chặn giao dịch thật sự diễn ra. Điều này gây tổn thất nghiêm trọng về mặt tài chính cho những người dùng khác trên hệ thống.
Trong một môi trường lý tưởng, nơi mà mọi người đều bình đẳng về mặt tài nguyên và kỹ thuật, không ai có thể can thiệp vào quá trình "đào" khối. Nhưng trong thực tế, một số tập đoàn lớn với tiềm lực tài chính mạnh mẽ có thể chi trả cho việc sở hữu hàng nghìn máy tính "đào" đồng loạt, từ đó tạo ra một lợi thế không công bằng.
Hơn nữa, trong hệ thống proof of stake (chứng minh cổ phần), nơi mà việc "đào" không cần giải mã thuật toán mà dựa vào lượng tiền mã hoá mà người dùng giữ, khả năng can thiệp cũng có thể xảy ra. Nếu một ai đó giữ đủ nhiều tiền mã hoá, họ có thể thao túng quy trình "đào" khối, tạo ra giao dịch giả mạo, ngăn cản giao dịch thật sự diễn ra và gây hại cho hệ thống.
Vấn đề này không chỉ đặt ra câu hỏi về sự công bằng của công nghệ blockchain, mà còn làm tăng thêm sự lo ngại về khả năng đảm bảo an ninh mạng trong tương lai. Các chuyên gia trong ngành đang tìm kiếm các giải pháp mới nhằm khắc phục những yếu điểm này, nhưng câu chuyện về "cược roulette" bị can thiệp vẫn còn tiếp diễn.
Tuy nhiên, đây không phải là lời kêu gọi từ bỏ công nghệ blockchain, mà chính là lời kêu gọi sự cảnh giác và hiểu biết sâu sắc về những rủi ro và thách thức liên quan. Công nghệ blockchain, khi được sử dụng đúng cách, vẫn là một công cụ đầy hứa hẹn để nâng cao khả năng bảo mật và tính công bằng trong các hoạt động tài chính và kinh doanh.
Đối với các nhà đầu tư và người dùng công nghệ blockchain, điều quan trọng là luôn theo dõi tình hình, nắm bắt các phát triển công nghệ mới và tìm hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động của các nền tảng mà họ sử dụng. Sự giáo dục và nhận thức về công nghệ là chìa khóa để tránh rơi vào bẫy của những người cố tình thao túng.